ISSN: 2149-4363 | E-ISSN: 2687-6256
1
Yildiz Social Science Review 2019; 2(5): 247-262 DOI: 10.51803/yssr.600347
Full Text PDF (Turkish)

Abstract

To end the debate on the foundations of mathematics Hilbert attempted to axiomatize mathematics with formalist method. In the same period, physicists who reached to the limits of experimental progress applied the same method to quantum physics. In 1930’s Wald and von Neumann in 1950’s Debreu implemented similar techniques on economics through the General Equilibrium Theory. In this process both of the physics and economics began to use high abstraction level mathematical methods like topology and group theory instead of differential equations. In this study it is assumed that it was inevitable that the economics followed evolution in
mathematics and physics. Also it is emphasised two approaches that limits and being alternative to Hilbert’s formalism respectively. First one is the computable mathematics, which was originated by the studies of Gödel and Turing that show limits of formalist axiomatic approach. Second one is the Brouwer’s intuitionistic philosophy that claims mathematics, created by time bounded human mind have to use an algorithmic method. In this framework for economics, potential of using high algorithmic content computable mathematics is discussed.


İktisadın Formalist Aksiyomatik Bir Disipline Dönüşüm Sürecinde Hilbert – Bourbaki Yerine Poincare – Brouwer Yaklaşımı Benimsenebilir miydi?
1Bahçeşehir Üniversitesi, İİSBF Öğretim Üyesi
Yildiz Social Science Review 2019; 2(5): 247-262 DOI: 10.51803/yssr.600347

20. yüzyılın başında matematiğin temelleri üzerine yapılan tartışmalara son vermek için Hilbert matematiği formalist bir yöntemle aksiyomatik bir yapıya dönüştürme girişiminde bulundu. Aynı dönemde deneysel ilerlemenin sınırına gelmiş olan fizikçiler de aynı yöntemi kuantum fiziğine uyarladılar. 1930’larda Wald ve von Neumann 1950’lerde ise Debreu benzer bir metodu Genel Denge Teorisi aracılığıyla iktisada uyguladılar. Bu süreçte hem fizik hem de iktisat diferansiyel denklemlerin yerine topoloji, grup teorisi gibi daha yüksek soyutlama düzeyindeki matematiksel yöntemleri kullanmaya başladılar. Bu çalışmada iktisadın, matematik ve fizikte yaşanan dönüşümü izlemesinin kaçınılmaz olduğu varsayılmakta ve Hilbert formalizmini sınırlayan ve ona alternatif olan iki yaklaşıma dikkat çekilmektedir. Bunlardan birincisi Gödel ve Turing’in, formalist aksiyomatik yaklaşımın sınırlarını gösterdikleri çalışmaları ile ilk adımları atılan hesaplanabilir matematiktir. İkincisi ise Brouwer’ın zaman sınırlı insan zhni tarafından yaratılan matematiğin algoritmik yöntemi kullanması gerektiği yönündeki sezgici felsefesidir. Bu çerçevede iktisadi analizde algoritmik içeriği yüksek hesaplanabilir bir matematik yaklaşımının kullanılma potansiyeli tartışmaya açılmaktadır.